آمـوزش مهـمترهـا

آمـوزش مهـمترهـا

الإمام عليّ عليه السلام:

اِنَّ رَأيَكَ لا يَتَّسِعُ لِكُلِّ شَئٍ فَفَرِّغْهُ لِلْمُهِمَّ.

[غررالحكم ج2 ص606]

امام عـلى عليه السلام فرمود: فكر تو گنجايش هر چيز را ندارد، پس آن را براى آنچه «مهم» است، فارغ گردان.

اينكه چه بايد خواند، چه بايد آموخت، چه بايد كرد؟ نيازمند گزينش براساس «اولويت»، «ضرورت» و «نياز» است.

ظرفيت فكر و ذهن ما محدود است.

دامنه آموختنى ها و خواندنيها، كتب و علوم و... نيز بسيار گسترده است. چاره اى جز «برخوردگزينشى» نيست.

وقتى نمى رسيم همه كتابها و نشريّات را بخوانيم، مفيدترين ها و لازم ترين ها را بخوانيم.

اگر ذهن خود را از «معلومات غير مفيد»، پر كنيم، جايى براى علوم ضرورى باقى نمى ماند.

در اين زمينه، بايد از صاحبنظران هر رشته و فن نظر خواست و از تجربه و دانش آنان سود جست.

آيا همه آنچه را در پى فراگرفتن آنيد، لازم و با اهميت و مورد نياز شما و مفيد براى زندگى تان است؟

مبادا بعدا غصه بخوريد كه چرا با مطالب كم اهميت يا بى خاصيت، ذهن خود را پر كرده ايد!...

كم‌گويى و گزيده گويى

كم‌گويى و گزيده گويى

الإمام عليّ عليه السلام:

مَنْ عَلِمَ أَنَّهُ مُؤاخَذٌ بِقَولِهِ فَلْيُقَصِّرْ فِى المَقالِ.

[غررالحكم ج5 ص232]

امام عـلى عليه السلام فرمود: هر كس بداند كه نسبت به سخن گفتنش هم مورد باز خواست قرار خواهد گرفت، پس سخن را كوتاه كند.

آيا حرف زدن هم «عمل» است كه «حساب» و مؤاخذه و پاداش و كيفر داشته باشد؟ آرى.

از آفتهاى زندگى روزمرّه ما «حرّافى» و گاهى هم «ورّاجى» است.

سخنان بيهوده و لغو را اگر كنار بگذاريم، از آينده سخنانى هم كه آميخته به غيبت، هتك مؤمن، تهمت، دروغ و استهزاء است اگر هراسان باشيم، كلام ما خيلى كمتر و كوتاهتر از اينها خواهد شد. مگر حرف حسابى چه قدر داريم؟

مهم آن است كه «حرف» را هم «عمل» به شمار آوريم و اينكه بايد روزى در محكمه حسابرسى خدايى جوابى قانع كننده براى هر چه گفته ايم، داشته باشيم.

آيا مجازيم كه هر چه شنيديم، بازگو كنيم؟

چه بهتر كه جز حق نگوييم، و براى هر گفته خويش، مستند و انگيزه محكمه پسند داشته باشيم.

آزادِ اسير، برده آزاد

💠آزادِ اسير، برده آزاد

🔰الإمام عليّ عليه السلام:

أَلْعَبْدُ حُرٌّ ما قَنَعَ، أَلْحُرُّ عَبْدٌ ماطَمَعَ.

◼️امام عـلى عليه السلام فرمود: بنده اگر قناعت كند، «آزاد» است، آزاد، اگر طمع داشته باشد «برده» است!

🔻شرح حدیث:

✍️گاهى بندها و رشته هاى درونى، انسان را به قيد مى كشد و برده مى سازد. بردگان لوكس، اتوكشيده، درس خوانده و پولدار زيادى را مى توان در جامعه ديد.

آنچه انسان را «آزاد» مى سازد، رهايى از دام حرص و كمند دست و پاگير آز است.

اگر كسى از «گنج قناعت» برخوردار باشد و دست طمع پيش اين و آن دراز نكند، حتى اگر غلام و برده هم باشد،عزيز است و ريشه عزتش همان آزادگى از قيد طمع و افزون خواهى است.

ولى... آزمندان، در عين توانگرى و تمكن، همچنان چشمشان به دست اين و آن است و همين حرص و طمع، آنان را به «ذلت بردگى» مى كشد.

گرفتاران طمع، يا براى حفظ آنچه «دارند»، يا براى رسيدن به آنچه «ندارند»، گاهى نوكر صفت مى شوند و تملّق و چاپلوسى مى كنند و به حقارت هاى ننگ آورى تن مى دهند.

گزاف نيست سخن مولا، كه انسان قانع، «آزاد» است و اهل طمع، «برده» است.

📗منبع:[غررالحكم ج1 ص113]

رعـايت اولـويـّت‌ها

2. رعـايت اولـويـّت‌ها

الإمام عليّ عليه السلام:

مَنِ اشْتَـغَلَ بِغَيْرِالْمُهِمِّ ضَيَّعَ الأَهـَمَّ.

[(غررالحكم ج2 ص330]

امام عـلى عليه السلام فرمود: هر كس به كار غير مهم بپردازد، كار مهم تر را تباه ساخته است!

از ضرورى ترين كارها در يك «زندگى موفق» برنامه ريزى و اولويت بندى در كارهاست.

به هر چيزى به اندازه اهميت و ضرورتش بايد بها داد و وقت صرف آن كرد.

همه كارها در يك درجه از اهميت نيستند.

كارِ لازم داريـم و لازمـتر، مفيد داريم و مفـيدتر. در يك مرحله بـايد اين اولويتها را شـناخت، در گام دوم بـايد طبـق آن، برنـامه ريزى و عـمل كــرد.

اين يكى از شيوه ها و نكات «مديريت» است كه انسانرا در رسيدن به هدف و بهره گيرى از امكانات موفق تر مى سازد.

راستى... به چه كارى مشغوليم؟

آيا كارهاى مهمترى هست كه زمين مانده باشد؟ اگر وقت خود را صرف كارهاى كم اهميت يا غير ضرورى يا لغو بكنيم، در آينده حسرت اين غفلت ها را خواهيم خورد و آنگاه ديگر فرصت تدارك و جبران هم برايمان نخواهد بود.

«اَهمّ» و «مُهم» كردن در امور و برنامه ريزى، شرط كاميابى است در غير اين صورت، آنچه بايد انجام دهيم، زمين مى ماند و كارهاى كم اهمّيت سرمايه و وقت و عمر ما را مى خورد!

بيـنش سلـمان

بيـنش سلـمان

خَرَجَ اَميرُالْمُؤْمِنينَ يَوْما فَاسْتَقْبَلَهُ سَلْمانُ فَقالَ عليه السلام لَهُ:

كَيْفَ اَصْبَحْتَ يا اَباعَبدِاللّهِ [ ابا عبداللّه كنيه سلمان است.] ؟ قالَ: اَصْبَحْتُ فى غُمُومٍ اَرْبَعةٍ َقالَ لَهُ: وَ ما هُنَّ قالَ: غَمُّ الْعَيالِ يَطْلُبُونَ الخُبْزَ وَالشَّهَواتِ، وَ الْخالِقُ يَطْلُبُ الطّاعَةَ، وَ الشّيطانُ يَأْمُرُ بِالْمَعْصيَةِ، وَ مَلَكُ الْمَوْتِ يَطْلُبُ الرُّوحَ فَقالَ لَهُ: اَبْشِرْ يا اَبا عَبداللّهِ فَاِنَّ لَكَ بِكُلِّ خِصْلَةٍ دَرَجاتٍ.

[ بحارالأنوار، ج 76، ص 16 .]

روزى امير مؤمنان عليه السلام (از منزل) خارج شد و با سلمان برخورد كرد، به او فرمود: اى سلمان چگونه صبح كردى؟ سلمان گفت: با چهار غـم و اندوه صبح كردم، امام عليه السلام فرمود: آنـها چيست؟ سلمـان گـفت:

۱ ـ غم خانواده كه نان و خواسته هاى مادى مى خواهند.

۲ ـ خالق (جهان) اطاعت و فرمانبردارى مى طلبد.

۳ ـ شيطان كه دستور معصيبت مى دهد.

۴ ـ عزرائيل كه جان را مى طلبد.

امام عليه السلام فرمود: بشارت باد كه براى هر خصلتى درجه اى براى تو خواهد بود.

گزینش دوست

1. گزينـش دوسـت

الإمام عليّ عليه السلام:

أَلصّاحِبُ كَالرُّقْعَةِ فِى الثَّوبِ فَاتَّخِذْهُ مُشاكِلاً.

[غررالحكم ج1 ص379]

امام عـلى عليه السلام فرمود: همنشين و دوسـت، همانند وصله در لباس است، پس آن را همشكل برگزين.

🔻شرح حدیث

✍️در اين كه هزار دوست كم است و يك دشمن بسيار، حرفى نيست.

در اين هم كه انتخاب دوست، هنر است و هنر بزرگتر، نگهداشتن دوست است، سخنى نيست.

مهمتر از همه، داشتن «معيار» در انتخاب دوست است. نيازى به توضيح نيست كه همنشينى، تا چه حد در افكار و رفتار انسان مؤثر است. گاهى صالحترين افراد، قربانى معاشرت با دوستان ناباب مى شوند. گاهى هم انسانهاى خطاكار و آلوده، در اثر همجوارى با افرادى خودساخته و پاك، از عطر دلاويز صداقت و پاكى و ديندارى آنان، معطر مى شوند و راهى نو در پيش مى گيرند.

به تعبير مولايمان حضرت على عليه السلام، گزينش دوست، مثل وصله زدن بر جامه اى است كه پاره شده است. عاقلانه آن است كه وصله را از جنس و نوع و رنگ پارچه اى انتخاب كنيم كه به هم بخورند و تركيب ناهماهنگى پديد نياورند طبق فرهنگ «كبوتر با كبوتر باز با باز»، زيبنده دوستى با يك مسلمان متعهّد، كسى است كه شايستگى اخلاقى و پاكى و عفاف داشته باشد.

دوستانى انتخاب كنيد كه با فكر و فرهنگ و باورهاى دينى و سنتهاى ارزشمند مكتبى و ملى شما متناسب باشد، وگرنه چهره زندگى و اخلاق اجتماعى شما زشت و ناهماهنگ خواهد شد.

كسى كه به ايمان و اخلاق و تعهد شما آسيب برساند، «وصله ناجور» بر اندام شماست.